Domeinen
Lipiden
Hart- en vaatziekten behoren tot de voornaamste doodsoorzaken wereldwijd. Door je lipidenwaarden te monitoren, kun je op tijd ingrijpen met aanpassingen in voeding, leefstijl of medicatie om abnormale waarden van lipiden (vetten) te corrigeren en zo plaquevorming in je bloedvaten te beperken. Langdurige plaquevorming verhoogt het risico op een hartaanval of beroerte.

Inhoudsopgave
Dit moet je weten over lipiden
ApoB en LDL spelen een grote rol bij aderverkalking. Daarentegen kunnen een gezonde omega-3-index en lage ApoB- en LDL-cholesterolwaardes aderverkalking juist beperken. Door regelmatig metingen te laten doen kun je bij afwijkingen op tijd ingrijpen en zo het risico op hart- en vaatziekten verlagen.

Waar kun je last van krijgen als je lipidenprofiel niet in orde is?
Een langdurig verstoord lipidenprofiel kan een aantal (ernstige) klachten veroorzaken.
Pijn op de borst (angina pectoris)
Hoge LDL-, ApoB- of triglyceridenwaarden verminderen de bloeddoorstroming doordat het leidt tot opstapeling van cholesterol in de vaatwand na verloop van tijd. Dit dijt steeds verder uit waardoor uiteindelijk de bloedtoevoer in het geding komt. Dit kan zich uiten in pijn op de borst (initieel bij inspanning) wanneer het gaat om de kransslagaders (de slagaders die het hart van bloed voorzien).
Hart- en vaatziekten
Hoge LDL-, ApoB- en Lp(a)-waarden versnellen het proces van aderverkalking (atherosclerose). Dit kan leiden tot hartaanvallen, beroertes en vernauwde bloedvaten. Cholesterol hoopt zich op in de vaatwanden, waardoor de bloedstroom wordt beperkt. Soms gebeurt het dat een kapje van zo’n plaque afbreekt wat een bloedstolsel tot gevolg heeft. Dit bloedstolsel kan vervolgens een bloedvat volledig afsluiten wat een hartinfarct of beroerte tot gevolg kan hebben.
Wat zijn de voordelen van een gunstig lipidenprofiel?
Een gezond lipidenprofiel verbetert je gezondheid, met name door het risico op de gevolgen van aderverkalking op latere leeftijd uit te stellen of volledig te voorkomen.
Lagere kans op hart- en vaatziekten
Het verlagen van LDL-, ApoB- en Lp(a)-waarden vermindert de snelheid waarmee aderverkalking verloopt. Dit verlaagt het risico op hartaanvallen en beroertes.
Lager risico op ontstekingen en insulineresistentie
Een hoge Omega 3-index verlaagt het risico op ontstekingen, terwijl lage triglyceridenwaarden het risico verlaagt op insulineresistentie.

Welke biomarkers geven belangrijke informatie over je lipidenprofiel?
Apolipoproteïne B (ApoB)
ApoB is een eiwit dat onderdeel uitmaakt van de lipoproteïnen die vetten transporteren door je lichaam. Hoge ApoB-waarden verhogen het risico op atherosclerose, hartziekten en beroertes. Dit komt doordat ApoB-lipoproteïnen zich in de vaatwanden kunnen ophopen. Het meten van ApoB is een nauwkeuriger indicator voor hart- en vaatziekten dan alleen LDL-cholesterol.
High-density-lipoproteïne (HDL)
HDL, het "gunstige" cholesteroldeeltje, transporteert cholesterol uit de weefsels terug naar de lever voor afbraak. Hoge HDL-waarden hangen samen met een lager risico op hart- en vaatziekten, en lage waarden hangen samen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
Low-density-lipoproteïne (LDL)
LDL, het "slechte" cholesterol, transporteert cholesterol naar je cellen. Te veel LDL kan zich ophopen in je vaatwanden en plaques vormen. Dit verhoogt het risico op hart- en vaatziekten zoals hartaanvallen en beroertes. Het verlagen van LDL helpt om deze risico’s te verminderen.
Lipoproteïne(a) [Lp(a)]
Lp(a) lijkt op LDL. Hoge Lp(a)-waarden verhogen de kans op hartaanvallen en beroertes. Dit niveau is grotendeels genetisch bepaald en moeilijk te beïnvloeden met leefstijlveranderingen. Daarom is het belangrijk om je Lp(a)-waarde te kennen om je risico beter in te schatten. Wanneer deze waarde te hoog is wordt er extra ingezet op andere risicofactoren die we wel kunnen behandelen (zoals het LDL-cholesterol/ApoB).
Omega-3-index
De Omega 3-index meet de hoeveelheid omega-3-vetzuren (EPA en DHA) in het membraan van de rode bloedcellen. De meest optimale waarde lijkt te liggen tussen de 8% en 12%. Een hoge index hangt samen met een lager risico op hart- en vaatziekten en ontstekingen. Het ondersteunt ook je cognitieve functies. Een lage index hangt samen met een hoger risico op ontstekingen en hart- en vaatziekten.
Triglyceriden
Triglyceriden zijn vetten in je bloed die ontstaan uit overtollige calorieën, vooral uit koolhydraten en suikers. Hoge triglyceridenwaarden verhogen het risico op hart- en vaatziekten, insulineresistentie en bij zeer hoge waarden kan het leiden tot alvleesklierontsteking (pancreatitis).
Hoe kun je het meten?
Bloedonderzoek geeft snel en duidelijk inzicht in je lipidenprofiel. Een kleine hoeveelheid bloed wordt afgenomen door een verpleegkundige en geanalyseerd in een gecertificeerd laboratorium.

Hoe vaak moet je dit meten?
We raden aan om minstens één keer per jaar je lipidenprofiel te laten meten, vooral als je risicofactoren hebt zoals hoge bloeddruk, diabetes of hart- en vaatziekten in de familie. Als je al verhoogde waarden hebt, of kort geleden veranderingen in je leefstijl of medicatie hebt doorgevoerd, kan een herhaling na 3 tot 6 maanden nuttig zijn.
Waarom deze methode?
Bloedonderzoek is een betrouwbare manier om je lipidenprofiel te meten. Regelmatige controles helpen om afwijkingen vroegtijdig op te sporen. Zo kun je op tijd ingrijpen en gezondheidsproblemen voorkomen of vertragen.
Wat zijn onze domeinen?
Wil je eerst wat weten over onze domeinen?
Wij delen jouw gezondheid op in domeinen. Dit geeft jou, per domein, een duidelijk overzicht van je sterke punten en mogelijke verbeterpunten.
Kracht
Lees hoe spierkracht samenhangt met veroudering, gezondheid en vitaliteit.
Hormonen
Kom meer te weten over hormonen en de invloed daarvan op jouw gezondheid en welzijn.
Interne Organen
Bekijk hoe goed je interne organen functioneren.
Ontstekingen
Lees hoe je chronische ontstekingen herkent.
Insuline
Verdiep je in insulineresistentie, bloedsuiker en hun rol in jouw gezondheid.
Lipiden
Ontdek wat je cholesterol en vetten vertellen over je hartgezondheid.
Herstel
Leer hoe je lichaam herstelt van inspanning en hoe je dit kunt verbeteren.
Slaap
Lees hoe slaap je gezondheid en prestaties beïnvloeden.
Vitaminen en mineralen
Bekijk of je voldoende micronutriënten hebt voor een optimale gezondheid.