Domeinen

Kracht

Spierkracht draagt bij aan een betere stofwisseling, insulinegevoeligheid en botdichtheid, en verlaagt het risico op chronische aandoeningen zoals diabetes en hart- en vaatziekten. Naarmate je ouder wordt, helpt spierkracht je om zelfstandig te blijven functioneren, vallen te voorkomen en herstel bij ziekte of operatie te versnellen. Het behoud van spierkracht is dus rechtstreeks gekoppeld aan zowel je levensduur als de kwaliteit van je dagelijks leven op latere leeftijd.

Inhoudsopgave

Dit moet je weten over spierkracht
Welke klachten kun je ervaren bij lage spierkracht en hoe voorkom je dit?
Voordelen van optimaliseren
Handknijpkracht als indicatie van je algehele spierkracht
Hoe kun je handknijpkracht meten?
Hoe vaak moet je dit meten?
Waarom deze methode?

Dit moet je weten over spierkracht

Spierkracht ondersteunt je dagelijks functioneren, helpt blessures te voorkomen en bevordert herstel na lichamelijke of mentale stress. Naarmate je ouder wordt, is spierkracht een bepalende factor voor je zelfstandigheid, mobiliteit en zelfs overlevingskansen bij ziekte. Handknijpkracht wordt vaak gebruikt als eenvoudige en betrouwbare maat voor de algemene spierkracht in het lichaam. Een lage handknijpkracht is sterk geassocieerd met verhoogd risico op invaliditeit, ziekenhuisopname en sterfte.

The Creators Hub - Jordi Sloots - Android Health Clinic--31

Welke klachten kun je ervaren bij lage spierkracht en hoe voorkom je dit?

Moeite met alledaagse taken

Wanneer je weinig spierkracht hebt, kunnen alledaagse taken, bijvoorbeeld in het huishouden, moeite kosten en uitputtend zijn. Dit kan uiteindelijk leiden tot een verlies van zelfstandigheid wanneer dergelijke taken niet langer zonder hulp van anderen uitgevoerd kunnen worden.

Vergroot risico op vallen

Bij weinig spierkracht kan het risico om te vallen toenamen en is de impact daarvan vanwege lichamelijke broosheid groter.

Vergroot risico op metabole aandoeningen

Weinig spieren, in combinatie met relatief veel lichaamsvet, vergroot de kans metabole aandoeningen te krijgen zoals insulineresistentie en type 2 diabetes.

Voordelen van optimaliseren

Je kunt je spierkracht verhogen door regelmatig krachttraining te doen, waarbij je je spieren belast met weerstand zoals gewichten, weerstandsbanden of je eigen lichaamsgewicht. Zelfs twee keer per week trainen is al voldoende om vooruitgang te boeken. Dit biedt verschillende voordelen:

Fysieke taken kunnen uitvoeren

Wanneer je meer spierkracht hebt ben je beter in staat tot het uitvoeren van allerhande taken en blijf je langer mobiel, ook op latere leeftijd. Dit vergroot de zelfredzaamheid en onafhankelijkheid.

Voorkomen sarcopenie

Sarcopenie, een afname van de spiermassa door leeftijd en immobiliteit, kan voorkomen worden door spieren te blijven belasten. Sarcopenie maakt kwetsbaar voor de consequenties van een val of ziekte, en leidt dikwijls tot een neerwaartse spiraal van fysieke activiteit waarbij, vanwege broosheid, lichamelijke inspanningen vermeden worden, wat de kwetsbaarheid vervolgens verder vergroot.

Gunstig effect op metabole processen

Het hebben van meer spieren, en minder spieren, bevordert de stofwisseling, en daarmee de vetverbranding, en bevordert de insulinegevoeligheid; aandoeningen zoals type 2 diabetes en obesitas kunnen zo voorkomen worden.

The Creators Hub - Jordi Sloots - Android Health Clinic--34

Handknijpkracht als indicatie van je algehele spierkracht

Handknijpkracht wordt zowel in wetenschappelijk onderzoek als in de dagelijkse praktijk (van onder meer artsen en fysiotherapeuten) vaak gebruikt als indicator voor de algehele spierkracht, omdat de meting gemakkelijk uitvoerbaar en betrouwbaar is, en handknijpkracht een goede voorspeller is van de kracht van andere spiergroepen.

Onderzoek toont aan dat een lage handknijpkracht bij ouderen samenhangt met een verhoogd risico op sarcopenie en functionele beperkingen, en een verhoogde kans om te vallen. Verder hangt lage handknijpkracht samen met een verhoogde mortaliteit.

Hoe kun je handknijpkracht meten?

Handknijpkracht wordt gemeten met een handknijpdynamometer, waarbij de persoon zittend zit met de arm in een rechte hoek en de onderarm niet ondersteund. De meting gebeurt meestal in beide handen, met meerdere pogingen per hand, waarbij de hoogste waarde wordt genoteerd. Voor een betrouwbare vergelijking worden de resultaten geïnterpreteerd op basis van leeftijd en geslacht, omdat de gemiddelde knijpkracht afneemt met de leeftijd en bij mannen doorgaans hoger is dan bij vrouwen. De test moet onder gestandaardiseerde omstandigheden plaatsvinden, idealiter op hetzelfde tijdstip van de dag en met consistente instructies.

Hoe vaak moet je dit meten?

Handknijpkracht kan het best één tot twee keer per jaar worden gemeten om veranderingen tijdig op te merken. Bij risicogroepen, zoals personen met een hoge leeftijd of met chronische aandoeningen, is een frequentere meting – bijvoorbeeld elk kwartaal – zinvol. Een plotse daling in knijpkracht is een signaal om tijdig te starten met spierversterkende oefeningen of andere interventies om de gezondheid weer in balans te brengen.

Waarom deze methode?

Het meten van de handknijpkracht is gemakkelijk uitvoerbaar, met weinig apparatuur en training. Desondanks geeft de methode een goede indicatie van iemands algehele spierkracht en het lichamelijke vermogen van een persoon om dagelijkse taken uit te kunnen voeren.